‘Olumlu gündeme odaklıyız’
ASLIHAN ALTAY KARATAŞ Ankara – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün Türkiye’ye iade-i ziyarette bulunan Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’i Ankara’da ağırladı. Erdoğan, Miçotakis’i Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nin ana giriş kapısında karşıladı. Baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Erdoğan ve Miçotakis ortak basın toplantısı düzenledi. Erdoğan, özetle şunları söyledi:
MUTABAKATIN YANSIMASI: Miçotakis ve heyetini Ankara’da misafir etmekten büyük bir memnuniyet duyuyorum. Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyimizin 5. toplantısı çerçevesinde Aralık ayında Atina’yı ziyaret etmiştik. Diyalog kanallarını açık tutmak, ilişkilerimizde yaşanan ivmeyi geliştirme noktasında karşılıklı mutabakatımızı teyit etmiştik. Bu müşterek anlayışı dostane ilişkiler ve iyi komşuluk hakkında Atina Bildirgesiyle de kayıt altına almıştık. Değerli Kiryakos’un 5 ay sonra iade-i ziyarette bulunması bu mutabakatın bir yansımasıdır. Kendisine, ikili münasebetlerimizi ilerletme konusundaki samimiyeti dolayısıyla teşekkür ediyorum. Türkiye-Yunanistan arasındaki işbirliği ruhunun güçlenmesinin hem her iki ülke hem de tüm bölgemiz için hayırlı olacağı inancındayız.
ÜÇ ANLAŞMA İMZALANDI: Sayın Başbakan ile biraz önce dar kapsamlı, son derece verimli, samimi ve yapıcı bir görüşme gerçekleştirdik. Görüşmelerimizde ikili gündemimizde yer alan konuları etraflıca gözden geçirdik. Geçtiğimiz yıl yaklaşık 6 milyar dolar olarak gerçekleşen ikili ticaretimizi 10 milyar dolara çıkarma hedefiyle çalışıyoruz. Dış Ekonomik İlişkiler Kurulumuz ile Yunan Ticaret Odaları Birliği arasında imzalanan Ortak İş Konseyi kurulmasına ilişkin anlaşma, çabalarımıza büyük katkı sağlayacaktır. Deprem kuşağında yer alan ülkelerimiz tabii afetler karşısında komşuluk hukukunun gereğini hep yerine getirmiş, birbirlerinin yardımına ilk koşan ülkelerden olmuşlardır. Yine bugün imzalanan Afet ve Acil Durum Yönetimi Alanında Mutabakat Zaptı, bu kulvardaki ahdi zeminimizi sağlamlaştırmıştır. Ziyaret vesilesiyle imzalanan Sağlık ve Tıp Bilimleri Alanlarında İş Birliğine Dair Anlaşmayla da, işbirliğimizi tahkim etmiş olduk.
ANLAYIŞ BİRLİĞİ: Görüşmelerimizde Türk-Yunan ilişkilerindeki birbiriyle bağlantılı sorunları da ele aldık. Atina Bildirgesi’nde çerçevesi çizildiği şekilde sorunlarımızı samimi diyalog, iyi komşuluk ve uluslararası hukuk dahilinde çözme irademize bağlıyız. FETÖ, PKK ve DHKP-C gibi terör örgütleriyle mücadelede, gündemimizin üst sırasındaydı. Yunanistan ile terörle mücadele konusunda anlayış birliğimiz giderek güçleniyor. Terör örgütlerine, bölgemizin geleceğinde yer olmadığına dair mutabıkız. Komşumuz ve NATO müttefikimiz Yunanistan’dan beklentilerimizi bugün Sayın Başbakan’la bir kez daha paylaştık.
DİYALOG KANALLARIMIZ AÇIK: Türkiye olarak, İsrail’i ateşkese zorlamaya ve Filistin Devleti’nin tanınırlığını arttırmaya yönelik diplomatik temaslarımızı kararlılıkla sürdüreceğiz. Komşumuz Yunanistan’dan Gazze’de katliamların durması amacıyla yürütülen uluslararası çabalara destek olmasını bekliyoruz. Aralık ayında Atina’dayken, Yunanistan’la aramızda çözülemeyecek büyüklükte bir sorun olmadığına dair inancımı sizlerle paylaşmıştım. Bu bir süreçtir. Daha fazla netice vermesi için titizlikle ilerletilmesi gerekir. Her görüşmemizde işbirliğimizin geleceğine dair ümitlerimiz daha da artıyor. Görüş ayrılıklarına rağmen diyalog kanallarımızı açık tutarak olumlu gündeme odaklanıyoruz.
BM için teşekkür
Erdoğan, “Azınlık konusunu iki ülke arasında beşeri bir dostluk köprüsü olarak görüyoruz. İlişkilerimizdeki olumlu atmosferin Yunanistan’daki Türk azınlık ve soydaşlarımızın haklarının karşılanmasına katkı sağlamasını bekliyoru” dedi. Gazze’de yaşananları da ele aldıklarını belirten Erdoğan, “İsrail yönetimi, ateşkes çağrılarına kulak tıkadığı gibi destekçilerine dahi meydan okumaktan geri durmuyor. Vicdan sahibi tüm kesimlerin çağrılarına rağmen, masum sivillerin son sığınağı olan Refah’ı acımasız bir şekilde hedef almaya devam ediyor. 15 bini çocuk, 35 bini aşan Filistinli masum sivilin katledilmesi karşısında batılı ülkeler başta olmak üzere uluslararası toplum sesini artık daha gür çıkarmalıdır. Doğudan batıya ‘bu zulme ortak olmayalım’ çağrısıyla her hafta meydanları dolduran tüm vicdanlı insanları buradan bir kez daha saygıyla selamlıyorum. BM Genel Kurulu’nun Filistin’in tam üyeliği konusunda aldığı karar, kalıcı çözümün anahtarının 1967 sınırlarında, başkenti Doğu Kudüs olan, bağımsız, egemen ve toprak bütünlüğünü hain Filistin Devleti’nin tesisi olduğunu göstermiştir. Yunanistan’ın da kararı destekleyen 143 üye ülke arasında yer almasından memnuniyet duyuyoruz. Filistinli kardeşlerimiz adına Sayın Başbakan’a teşekkürlerimi iletiyorum” dedi.
‘Pozitif iş birliği somut sonuç verdi’
Yunanistan Başbakanı Miçotakis, Ankara ziyaretiyle Cumhurbaşkanı Erdoğan ile 10 ayda 4. görüşmeyi gerçekleştirdiğine dikkat çekerek “Bu görüşmelerin sayısı şunu gösteriyor, iki komşu olarak aramızdaki anlayış ve ilişkiler devamlı daha olumlu bir şekilde gelişiyor. Atina’da düzenlenen 5. YDİK toplantısı ve imzalanan mutabakat zaptı ardından bu olumlu gelişmeleri devam ettirmeye kararlı olduğumuzu gösterdik. Özellikle güven artırıcı önlemler ve diğer pozitif işbirliği gündemi istikrarı sağlayacak önemli alanlardır. Bu yaklaşım somut sonuçlar verdi” dedi. Miçotakis, “Terör örgütü olarak kabul ettiğimiz Hamas’ı Türkiye’nin değişik bir yaklaşımla, değişik bir nitelemeyle gördüğünü biliyoruz. Ancak bölgede akan kanın durdurulması, Gazze’deki sivillerin korunması gerektiği konusunda hem fikiriz. Refah’a gerçekleştirilecek bir kara işgalinin kabul edilmez bir harekat olacağı konusunda da mutabık kaldık. Henüz çözüme kavuşmamış Kıbrıs konusunda da uluslararsı mevzuat ışığında bir çözüm bulmak çok önemlidir. Yunanistan, varolan zorluklara rağmen Türkiye’nin AB’ye ortaklık sürecine destek vermeye devam etmektedir ve Türkiye-AB ilişkilerinin yakın gelecekte çok olumlu bir şekilde tekrar hayata geçirileceğine inanıyoruz” diye konuştu.
‘Hamas’a terör örgütü demeyiz’
Erdoğan, Miçotakis’in Hamas’ı ‘terör örgütü’ olarak nitelemesine tepki gösterdi. Miçotakis’in konuşması bitince Erdoğan, şu ifadeleri kullandı: “Mutabık kalmadığımız çok önemli bir konu var. Ben Hamas’ı bir terör örgütü olarak görmüyorum. Hamas 1947’den itibaren toprakları işgal edilmiş, işgalden sonra topraklarını koruma altına alan bir direniş örgütüdür. Ve şu an itibariyle 40 bini aşmış insanını kaybetmiş olan Hamas’a terör örgüt dersek bu acımasız bir yaklaşım olur. Ülkemde şu an 1000’i aşkın Hamas’ın mensupları hastanemizde, hepsi tedavi altında, böyle işi sürdürüyoruz. Ben Hamas’ı bir terör örgütü olarak görmüyorum. Tam aksine Hamas’ı kendi topraklarını ve kendi insanını korumanın mücadelesini veren insanlar olarak görüyorum. Bunlara karşı sizlerin de nitekim BM’de olumlu oy vermek suretiyle orada bu acımasızlığa katılmadınız, ortak olmadınız. Bundan dolayı da ayrıca teşekkür ediyorum. Ama şimdi orada bir terör örgütü olmadığını sizler de ortaya koydunuz. Ama şimdi burada terör örgütü derseniz buna üzülürüz.” Bunun üzerine Miçotakis de, “Gelin bu konuda mutabık olmadığımız konusunda mutabık kalalım. Ancak hemen bir ateşkes anlaşmasının imzalanması konusunda mutabıkız. Çünkü Filistinli halk bu acımasız politikaların kurbanıdır” dedi.
‘Kariye Cami ziyarete açık’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kariye Camii’mizi 2020 yılında aldığımız karar sonrasında titiz bir restorasyon çalışması sonucu yeniden ibadete ve ziyarete açtık. UNESCO Kültür Varlığı olan her bir eserin korunmasına milletimizle birlikte tüm insanlığın istifadesine sunulmasına büyük önem veriyoruz” dedi. Miçotakis de Kariye Cami’nin tekrar ibadete açılmasından üzüntü duyduklarını ifade etti.
İletişim kanalları muhafaza edilecek
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Miçotakis’i kabulüne ilişkin İletişim Başkanlığı’ndan açıklama yapıldı. Açıklamada özetle şunlar ifade edildi:
İki lider, “Pozitif Gündem Ortak Eylem Planı” kapsamında bugüne kadar kaydedilen ilerlemeyi memnuniyetle karşıladı. İkili ilişkilerin temel dayanaklarından biri olan ekonomik işbirliğinin geliştirilmesinde Ortak Eylem Planı’nın öneminin altı çizilen görüşmede, taraflar, belirli ve hedef sektörlere dayalı işbirliğini teşvik edecek Türk-Yunan İş Konseyi’nin kurulmasını memnuniyetle karşılayıp, iki ülke arasındaki ticaret hacmini iki katına çıkarma kararlılıklarını teyit etti.
İklim değişikliği ve bölgenin sismik kırılganlığı gibi ortak sınamaları kabul eden, Şubat 2023’te Türkiye’de meydana gelen trajik depremlere değinen iki taraf, Afet ve Acil Durum Yönetimi Alanında İşbirliği Mutabakat Zaptı’nın imzalanmasını memnuniyetle karşıladı. İki taraf ayrıca, Sağlık ve Tıp Bilimleri Alanlarında İşbirliği Anlaşması imzalanmasından da memnuniyet duydu. Liderler, bölgesel ve uluslararası konuları da gözden geçirerek, ikili ilişkilerdeki mevcut ortamın bölgede istikrarın güçlendirilmesine önemli bir katkı sağladığı yönündeki ortak görüşlerini teyit etti.
İki lider, Dışişleri Bakanlarını, üzerinde mutabık kalınan yol haritası bağlamında bir sonraki toplantılara yönelik çalışmaları koordine etmekle görevlendirdi. İki taraf da dostluk ve karşılıklı güven ortamında her iki halkın yararına olacak şekilde, 2023 Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Atina Bildirgesi doğrultusunda mevcut olumlu iklimi pekiştirme, daha fazla işbirliği alanı keşfetme, düzenli görüş alışverişlerini sürdürme ve çeşitli düzeylerde etkili iletişim kanallarını muhafaza etme taahhüdünde bulundu.