Faizlerde hızlı gerileme
Piyasada oluşan TL likidite fazlası sonrası mevduat faizi ile kredi faizlerindeki düşüş sürüyor. Merkez Bankası (TCMB) verileri, TL mevduat faizi ile ihtiyaç ve ticari kredi faizlerinin son iki ayın en düşük seviyesine gerilediğini ortaya koydu. Buna göre, 17 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre 4.4 puan birden gerileyerek yüzde 63.71’e düşen 1-3 aylık TL mevduat faizi, 24 Mayıs haftasında 1.94 puan daha düşüş kaydetti ve yüzde 61.77’ye çekildi. Böylece TL mevduat faizi son 9 haftanın en düşük seviyesine gerilemiş oldu.
Ayrıca, 24 Mayıs haftasında bir önceki haftaya kıyasla ihtiyaç kredisi faizi 1.1 puan gerileyerek yüzde 76.94’e düştü. İhtiyaç kredisi faizleri yerel seçim haftası olan 29 Mart’ta yüzde 86’ı aşarak tarihi zirveyi görmüştü. Böylece ihtiyaç kredisi faizlerinde 24 Mayıs itibarıyla son 10 haftanın en düşük seviyesi görülmüş oldu. Ticari kredi faizleri ise son bir haftada yüzde 64.32’den yüzde 63.83’e geriledi.
BİR HAFTADA 6.3 PUAN GERİLEDİ
Bir ay önce banka şubelerinde yüz yüze yapılan görüşmeler sonrası yüzde 60’a kadar yükselen TL mevduat faizi oranları geçen hafta itibarıyla yüzde 50’nin altına gerilemişti. Hürriyet olarak geçen hafta gittiğimiz 7 ayrı bankada, şu tabloyla karşılaşmıştık: Bankalara göre değişmekle birlikte, yüzde 57 ila yüzde 58.5 aralığında değişen; genel müdürlüklerin de devreye girmesiyle yüzde 60’a kadar yükselen mevduat faizi, son iki haftadır önce yüzde 54’e sonra yüzde 47’ye kadar gerilemişti. Bazı kamu bankalarında ise, 5 milyon liraya üç aylık vadede sunulan faiz oranlarının bile yüzde 50’ye gerilemesi dikkat çekmişti. TCMB’nin bu haftaki verileri, bu düşüşün sürdüğünü ortaya koymuş oldu. TL mevduat faizleri son iki haftada 6.3 puan birden gerilemiş oldu.
NEDEN DÜŞÜYOR
Peki, faiz oranlarında son haftalarda görülen belirgin düşüşün nedeni ne?
Konuyla ilgili Hürriyet’e bilgi veren uzmanların aktardığına göre, bu düşüşün en önemli nedeni piyasada oluşan TL likidite fazlası. Son bir ayda ülkeye ciddi bir döviz girişi olması, yerleşiklerin ters dolarizasyona geçmesi, TCMB’nin kuvvetli bir şekilde rezerv biriktirmesi ve bunları satın aldıkça piyasada TL bırakmasına değinen uzmanlar, piyasadaki fazla TL’nin faizleri aşağı yönlü etkilediğini anlattı.
YENİDEN ARTAR MI
Ancak TCMB’nin geçen hafta açıkladığı tedbirlerle piyasadaki likiditenin kısılması, dolayısıyla mevduat faizlerinin tekrar yukarı gitmesi bekleniyor. Merkez, geçen hafta politika faizini sabit tutarken, ilave tedbirler alacağını duyurmuştu. “Son dönem kredi büyümesi ve mevduat gelişmeleri göz önünde bulundurularak, makro finansal istikrarı koruyacak ve parasal aktarım mekanizmasını destekleyecek ek adımlar atılacaktır” diyen TCMB, yurt içi ve yurt dışı yerleşiklerin TL finansal varlıklara talebiyle oluşan likidite fazlasının ilave tedbirlerle sterilize edileceğine işaret etmişti. Bu açıklamanın hemen ardından, TL mevduatı destekleyici, kur korumalı mevduatta (KKM) düşüşü hızlandırıcı ve döviz kredilerinde artışı sınırlayıcı olması hedeflenen tedbirler duyuruldu. TCMB, TL mevduat ve KKM hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarını artırdı. Bu adımlarla, mevduat faizlerinin tekrar yukarı yönlü ivmelenmesi bekleniyor.
TÜRK BANKALARINDA HEDEF FİYATLARI YÜKSELTTİLER
KÜRESEL bankacılık kurumu HSBC ve ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs, Türk bankalarında hedef güncelledi.
HSBC, 29 Mayıs tarihli değerlendirmesinde Garanti BBVA hariç olmak üzere, 2025 yılı kârlılıklarının büyük ölçüde fiyatlanmış olduğuna inanıldığı belirtildi. Görece daha güçlü net faiz marjı dinamikleri ile daha iyi faaliyet giderleri kontrolünün değerlemesine yansıtılmadığı görüşü nedeniyle kurum, Garanti hissesi için tavsiyesini ‘Al’a yükseltti. Akbank hedef fiyatı 56.50 TL’den 70 TL’ye çıkarılırken; İş Bankası’nda ‘Tut’ tavsiyesini koruyan HSBC, hedef fiyatı 10.62 TL’den 17.30 TL’ye yükseltti.
Goldman Sachs ise, Akbank için ‘Al’ tavsiyesi verirken hedef fiyatını 72 TL’den 86 TL’ye çıkardı. Kurum, İş Bankası tavsiyesini ise ‘Nötr’den ‘Al’ seviyesine yükseltti. İş Bankası için belirlediği hedef fiyat ise 14.8 TL’den 20 TL’ye çıktı. Goldman Sachs Yapı Kredi için ‘Nötr’ tavsiyesi verirken 12 aylık hedef fiyatını da 38 TL’den 42.5 TL’ye çıkardı. Garanti BBVA için ‘Nötr’ tavsiyesini ileten kurum hedef fiyatını 91 TL’den 111 TL’ye yükseltti.
DOLAR TAHMİNİ DÜŞTÜ
Öte yandan, ABD’nin en büyük bankalarından JP Morgan, yıl sonu için dolar/TL hedefini revize etti ve 36 TL’den 35.5 TL’ye düşürdü. Tahvil tavsiyesini ise, ‘ağırlığı artır’ seviyesine yükseltti.
TCMB BAŞKANI: TL’YE İLGİ ARTTI
Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, piyasa mekanizmasının etkinliğini artıracak ve makro finansal istikrarı sürdürecek adımları atmaya devam edeceklerini söyledi.
Karahan, Finansal İstikrar Raporu’nun ön sözünde yaptığı değerlendirmede, makroihtiyati çerçevenin sadeleştirilmesi kapsamında menkul kıymet tesisi uygulamasını yürürlükten kaldırırken, Kur Korumalı Mevduat’tan (KKM) kademeli çıkış politikasını sürdürdüklerini ifade etti.
Fatih Karahan
Karahan şöyle devam etti: “Önümüzdeki dönemde piyasa mekanizmasının etkinliğini artıracak ve makro finansal istikrarı sürdürecek adımlar atmaya devam edeceğiz. Türk Lirası mevduat faizlerinin seviyesi tasarrufları teşvik ederek TL’ye olan ilgiyi artırmaktadır. Bunun bir yansıması olarak kur korumalı hesaplarda düşüş sürerken, nisan ayından itibaren yabancı para mevduat hesaplarında kayda değer bir gerileme gözlenmiştir. Bu gelişmeler sonucunda mevduat kompozisyonunda Türk lirasının payı önemli ölçüde artmıştır.”
TL DOLAR KARŞISINDA GÜÇLENDİ
Türk lirası mayısta art arda ikinci ayda da dolar karşısında değer kazanırken bu ay fiyatındaki kazanç da dikkat çekti. Dolar karşısında iki haftadır 32.20 seviyesinin üzerinde çok dar bir aralıkta işlem gören TL, bu seviyelerden kapanırsa mayıs ayında yüzde 0.5 değer kazanmış olacak. Böylece TL, Ağustos 2021’den bu yana ilk kez iki ay üst üste dolar karşısında değer kazanmış olacak. Öte yandan, dolar, mayıs ayında TL karşısında değer kaybetse de /dolar paritesinin artması ile Euro, TL karşısında yaklaşık yüzde 1.7 değer kazandı.
