“`html
Ferdi Tayfur’un Vefatı ve Anısına Duygusal Bir Yolculuk
Ferdi Tayfur’un ölüm haberini kızım Gülümsün ile öğrendim. “Baba, Ferdi Tayfur hayatını kaybetmiş, gerçekten çok üzüldüm” dedi. Bu durum beni oldukça şaşırttı. Onu tanıyordu mu diye sorduğumda, Ferdi Tayfur ile tanıştığını, bu tanışıklığın Ercan Saatçi aracılığıyla gerçekleştiğini öğrendim. “O günden sonra birkaç kez karşılaştık. Her seferinde kendimi tanıttığımda, ‘Gülümsün, seni tanımaz mıyım?’ diyerek beni şaşırtırdı. Çok zarif bir insandı; bir defasında kendimi tanıtınca, ‘Asıl sen beni nasıl tanıyorsun?’ demişti” şeklinde anlattı.
İlk Plak Çıktığında Gülümsün Daha 2 Yaşındaydı
Ferdi Tayfur’un ilk albümü 1974 yılında yayımlandığında, Gülümsün sadece 2 yaşındaydı. Ancak onu tanımıyor olması düşünülemezdi. Bu ülke insanı olarak tanımamak imkânsızdı. Denizli’de, dedesi ve anneannesinin evinin balkonundan görünen açık hava sinemasında, onun kaç filmini izlediğini saymak zordu. Binilen dolmuşlar, yürüyüş yapılan sokaklardaki kasetçiler ve Ankara-İzmir otobüsünün mola verdiği çayhanelerde her zaman Ferdi Tayfur’un sesi yankılanıyordu. Yani herkes onu tanıyordu.
Tanınmayanlar: Devlet ve Cumhuriyet Gazetesi
Tanımayan tek kısım, Türkiye Cumhuriyeti ve döneminin Cumhuriyet Gazetesi’ydi. Devlet ve devletçi medya, bu sanatçılara yer vermiyordu. Tanıyorlardı ama tanımamazlıktan geliyorlar, Ferdi Tayfur ve Orhan Gencebay gibi 1970’lerin parlayan yıldızlarını görmezden geliyorlardı. Eğer birazcık araştırmış olsalardı, bu sanatçıların hayatlarının ve yaşadıkları topluma ait hikayelerinin aslında ne kadar anlamlı olduğunu anlayabilirlerdi.
Trajik Bir Geçmiş: Ferdi Tayfur’un Hayatı
Ferdi ve Orhan, aynı yılda doğmuş olmalarına rağmen hayat çizgileri farklıydı. Ferdi Tayfur, trajik bir başlangıca sahipti; babası bir bar çıkışında öldürülmüştü. Müzik yolculuğu da sokaklardan başlamıştı. Adana radyosunda yapılan bir müzik yarışmasında ikinci olmuş, ancak babasının karşıt görüşleri nedeniyle müzik kariyerine devam edememişti. Kısaca, bu bir özveri ve kendi kendini yetiştirme hikayesiydi.
Müzik Yeteneği ve Enstrümanlar
Ferdi Tayfur, 9 farklı enstrümanı ustalıkla çalabiliyordu; bağlama, klasik ve akustik gitar, bas gitar gibi birçok enstrümanı repertoarına dahil etmişti. Orhan Gencebay ise daha da fazla, 14 enstrümanla ilgileniyordu. Müzik geçmişinde klasik Türk müziği, rock ve caz da yer alıyor. Konservatuvar eğitimini 6 yaşındayken Ukrayna Konservatuvarı mezunu Emin Tarakçı’dan almış ve ilk bestesini 10 yaşında yapmıştı.
Halkın Sevgisi: Ferdi Baba ve Orhan Abimiz
1970’lerin ikinci yarısında Türkiye’nin sancılı dönemlerinde, halk tarafından iki farklı sevgi bağı kuruldu. Fermani olan Ferdi’ye “Ferdi Baba”, Orhan’a ise “Orhan Abi” deniyordu. Neden böyle bir ayrım yaşandığı ise toplum sosyolojisi açısından oldukça derin bir soru.
Konser ve Albüm Başarıları
Kendi aramızda sıklıkla tartıştığımız bir konu vardı; bu iki sanatçıdan hangisi daha kalabalık bir hayran kitlesi topluyordu? Ferdi Baba mı, yoksa Orhan Abi mi? İki ismin albüm satışları da oldukça etkileyici; Orhan Gencebay kariyerinde 28 milyon, Ferdi Tayfur ise 27 milyon plak satmış. Özellikle Ferdi’nin 1992 yılında çıkan Prangalar albümünün 5 milyon kopya sattığı tahmin ediliyor.
1993 Gülhane Parkı ve Kalabalık Konserler
1993 yılında Gülhane Parkı’nda Ferdi Tayfur’un verdiği konser, tam 200 bin kişinin katılımıyla gerçekleşmiş ve o anılar hafızalarda iz bırakmıştır. Uğultuyla yankılanan şarkılar, Türk müziğinin en unutulmaz hallerindendir.
Çeşme Filmi ve Sinema İzleyici Rekorları
Ferdi Tayfur’un sinema kariyeri de oldukça başarılıydı; 27 filmde yer almış, bu filmlerinde tam 96 şarkı söylemiştir. Çeşme adlı filmi, izlenme rekorlarıyla hafızalarda yer etmiştir. Sadece İstanbul’da 3,5 milyon kişi tarafından izlenen bu film, Türkiye genelinde 12 milyon kişinin ilgisini çekmiştir.
Spotify ve YouTube’da Ferdi Baba’nın Başarısı
Günümüzde bu sanatçıların Spotify’daki dinleme istatistikleri de oldukça çarpıcıdır. Ferdi Baba, “Bana Sor” ile 27.7 milyon dinlenmeyle öne çıkarken, Orhan Abi’nin en sevilen parçaları arasında “Kaderimin Oyunu” 20 milyon dinlenmeyi aşmıştır. YouTube’da ise Ferdi Baba’nın “Bana Sor” parçası 35.8 milyon izlenme almışken, Orhan Gencebay’ın en yüksek izlenme rakamı 3 milyon civarında kalmıştır.
Sonuç: İki Kalabalık, Bir Sevgi
Ferdi Tayfur’un vefatı, Türkiye müzik tarihinin önemli bir sayfasını kapatıyor. Şimdi sorulması gereken soruya gelelim: Bu iki sanatçıdan hangisi daha çok seviliyor? Benim cevabım; ikisi de kendi başlarına kalabalıktı. Fakat birlikte olduklarında bir izdiham oluşturuyorlardı. Onların şarkıları, toplumun yalnızlığını ve acısını dile getiriyordu. Ferdi Tayfur’a veda ederken, Orhan Gencebay’a da uzun ve sağlıklı bir yaşam diliyoruz.
“`
